gedichten over verlangen, verlies, heimwee...

De wind en haar kleren lagen nog saam
maar het was al over;
ergens tegen de sterren aan
sloeg het raadsel uiteen, maar wie gelooft er
dat het hiermee eindigt, wat zo begon
dat het de elementen verzamelen kon
in énen greep, binnen één bloed?
wat zo begon
dat ik het zelf niet geloven kon,
dat ik niet wist waarom het begon
dat het niet anders eindigen kon
dan in de eeuwigheid.

De avond ruischt door de akkerlanden
En draagt met eenen zoeten zucht
Uit mijne warme stille handen
De geuren naar de verre lucht,
Naar - naar ik weet niet wat

De avondwind begint te waaien,
Ik voel hem aan mijn lijf, mijn haar,
De fluisterende boomen zwaaien
En buigen al maar samen naar -
Naar ik - ik weet niet wat.

De avond waait aan mijne wangen -
Ik bijt de kleine bloemen stuk,
En voel een nameloos verlangen
Naar 'n vrucht - een vrouw - naar 'n groot geluk,
Naar - God ik weet niet wat!

Ik ga naar Pasárgada

Ik ga naar Pasárgada
Daar is de koning mijn vriend
Daar ligt de vrouw die mij gerieft
In het bed dat mij belieft
Ik ga naar Pasárgada

Ik ga naar Pasárgada
Hier ben ik niet gelukkig
Daar is het leven avontuur
En wel zo inconsequent
Dat Johanna de Waanzinnige van Spanje
Koningin en zogenaamd dement
Familie is van de schoondochter
Die ik nooit heb gekend.

En wát zal ik aan gymnastiek doen
Wát zal ik uit fietsen gaan
Op ongetemde ezels rijden
In kokanjemasten klimmen
Wát zal ik zwemmen in zee!
En als ik moe word ga ik liggen
Aan de kant van de rivier
Ik laat de watermoeder komen
Om mij de verhalen te vertellen
Die toen ik nog kleine jongen was
Rosa mij vertellen kwam
Ik ga naar Pasárgada

In Pasárgada heb je van alles
't Is een ander soort beschaving
Er is daar een feilloze methode
Ter voorkoming van bevruchting
De telefoon werkt automatisch
Er zijn alkaloïden naar believen
Er zijn mooie prostituees
Waar je mee vrijen kunt

En als ik eens wat droever ben
Zo droevig dat het niet te harden is
Wanneer mij 's nachts de lust bekruipt
Mijzelf van kant te maken
- Daar is de koning mijn vriend –
Dan ligt de vrouw die mij gerieft
Daar in het bed dat mij belieft
Ik ga naar Pasárgada.

Manuel Bandeira
vertaling: August Willemsen

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * TOP * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Caligula

Waar later reseda's en radijzen bloeien
Dit is in mei en in een tuin en langs de sporen
Van een landelijke trein
Is thans
In die vrieswind en in december
In de wind zonder licht zonder herders zonder vogels
Zonder enige kans een veulen doodgevroren
Ik heb het meegenomen en onder glas gezet
Ik kijk de dagen en de uren af
(Die langs mij gaan op het brede pad
Van dit bestaan dat inderdaad
In zonde en zonder een daad met rede wordt begaan)
En wacht tot dankbaar en ontdooid
Het veulen zijn eerste woord tot mij zal spreken.

Hugo Claus (1929-2008)
Uit: Een huis dat tussen nacht en morgen staat (1951)

Lied van een gedoofde lamp

Toen de gevangenissen hun poorten openden
was er niemand die om vrijheid gaf
sommigen verhingen zich zelfs aan dromen
anderen groeven in de muren hun graf.

Uit aarde kun je kerk noch vlag
meer maken. Sommigen halen hun schouders op
en banen zich met hun ellebogen een weg
anderen slaan tegen de drempel met hun kop.

Wie op me wacht, wacht niet op mij
in mij ging ten onder de levende mens
de straal valt niet recht maar ranzig
de traan is geen water maar een mes.

Mircea Dinescu
Vertaling: Jan Willem Bos

Terug naar DICHTERS ^

e - f - g - h

Het loof valt af, de herfst is ingetreden,
weer tikken aan de vensters dikke droppen;
in brieven uit vergeelde enveloppen
herlees je in een uur heel je verleden.

Je tijd verdoend met lieve kleinigheden
wou je dat niemand aan de deur kwam kloppen;
je kunt je met zulk weer maar best verstoppen,
bij haardvuur peinzend, half in slaap gegleden.

Zo in mijn stoel verlies ik mij in dromen
van sprookjes uit de jaren die vervlogen,
terwijl de nevels het vertrek doorstromen;

dan hoor ik rokken, door de wind bewogen,
en zachte stappen in de kamer komen...
Weer voel ik koele handen op mijn ogen.

Mihai Eminescu (1850-1889)
vertaling: Jean Pierre Rawie

Medousa (1947)
.... De sterfelijke mens die worstelt met de problemen van de dood, onsterfelijkheid en eeuwigheid, en die gedreven wordt door zijn verlangen naar geluk, naar vervulling van zijn wezen...
Van Eyck gebruikte de mythe van Medousa.
De godin Athene zond Perseus naar de aarde om Medousa te doden opdat haar ziel het geluk ten deel zou vallen.
Als Perseus Medousa gedood heeft door haar hoofd eraf te slaan, ziet hij Pegasus ten hemel stijgen.
Hieronder een fragment.

Perseus, Cellini

Aldus 't verhaal van 't paard, dat Perseus zag,
Maar ik, die haar zó liefgehad heb, weet,
Dat in de tong van vuur, die Pégasos,
Toen hij ten hemel klom, op 't voorhoofd scheen,
Medousa's ziel, eindelijk bevrijd, de weg
Naar 't hoge huis vond, dat haar fiere geest
Altijd begeerd had, en altijd ontbeerd.
En dat, toen 't stil, onstoffelijk licht dier ziel
Het oord van loúter licht genaderd was,
Athènè haar dezelfde schone vorm,
Waar 't godsgezicht de prille blik voor 't eerst
In openging, vereeuwigd nu, hergaf
En haar, aldus verheerlijkt, jong en stil,
Met minnelijk woord en liefderijke lach,
Een zuster in haar woning, tot zich nam.
En dáar dan, na haar nachtelijke opvaart, woont
Zij, die de gruwbre Gorgo was, maar nu
De liefste liefde is van Zeus' liefste kind, -
....

P.N. van Eyck (1887-1954)
Fragment uit: Medousa. A.A.M. Stols, Den Haag

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * TOP * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

Herleefd Verleden

Mijn vader zong de liedjes
die zijn moeder vroeger zong
later voor mij, die ze half verstond.

Ik zing dezelfde woorden weer
heimwee fladdert in mijn keel
heimwee naar wat ik heb.

Verdrietige intieme taal
het spijt me dat je in dit hoofd
verschrompelde.
het heeft je niet meer nodig
maar het mist je wel.

Zoals ik weet van jonge knoppen,
zij wassen eens tot bloem en blad,
zo gaan de kinderen in de stad
allengs zich weergaloos ontpoppen.

Wat nu nog draaft met warrend haar,
't onthutste lijf in prille vormen,
zal duchtig eens mijn deugd bestormen
en brengen die in doodsgevaar.

En als een voorproef van mijn val
ervaar ik ongekende vreugden.
Wat maalt uw lust om uwe deugden?
De aarde is een maagdendal.

Ik denk altoos aan u, als aan die dromen
Waarin, een gansen, langen, zaalgen nacht,
Een nooit gezien gelaat ons tegenlacht,
Zó onuitspreek'lijk lief, dat, bij het dromen

Des blerken uchtends, nog de tranen stromen
Uit halfgelokene ogen, tot we ons zacht
En zwijgend heffen met de stille klacht,
Dat schone dromen niet weerommekomen...

Want álles ligt, in eeuw'gen slaap bevangen,
in de' euw'gen nacht, waarop geen morgen daagt -

En héél dit leven is een wond're, bange,
Ontzétbre droom, dien eens de nacht weer vaagt -

Maar in dien droom een droom, vol licht en zangen,
Mijn droom, zo zoet begroet, zo zacht geklaagd...

Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten,
En zit in 't binnenst van mijn ziel ten troon
Over mij-zelf en 't al, naar rijks-geboôn
Van eigen strijd en zege, uit eigen krachten, -

En als een heir van donker-wilde machten
Joelt aan mij op, en valt terug, gevloôn
Voor 't heffen van mijn hand en heldre kroon:
Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten.

En tóch, zo eind'loos smacht ik soms om rond
Uw overdierbre leên den arm te slaan,
En, luid uitsnikkende, met al mijn gloed

En trots en kalme glorie, te vergaan
Op úwe lippen in een wilden vloed
Van kussen, waar 'k niet langer woorden vond.

Wat trekt mij in jou aan?

Wat trekt mij in jou aan? Ik luister aan je deur.
Ik draai je kleren in mijn hand als jij met jonge
sprongen dit huis weer hebt verlaten. De huid
om je heupen, je geur, je rollend plaatsen.

Alles is in bruikleen aan jou afgestaan. De ruimte
die jij met krijt van ziel hebt volgestreept
opdat je lijf kan schuilen, die jij tot roofdierkooi
hebt verbouwd; een vertrouwd pad is uitgesleten
in het kleed tussen wasbak en de wand.

De buizen die ik aanleg om jouw adem
op te vangen en jaren te bewaren; de stalen draden
die ik span om jou zacht te laten vallen. De muren
die ik leegschep om jou te kunnen zien. De bakken
die ik plaats om jou weer in je kooi te lokken.
Je rokken die om je in brand gestoken benen staan.

Kijk, hier zit ik stil voor je kamer; op de hoogte
van het risico. Met een verbeterd oog, een langer
en gevoeliger membraan;
met gespannen vliezen en holgezogen
nappen; met een gevederd oor.

De zon en de zee springen bliksemend open:
waaiers van vuur en zij;
langs blauwe bergen van den morgen
scheert de wind als een antilope
voorbij.
zwervende tussen fonteinen van licht
en langs de stralende pleinen van 't water,
voer ik een blonde vrouw aan mijn zij,
die zorgeloos zingt langs het eeuwige water

'het schip van den wind ligt gereed voor de reis,
de zon en de maan zijn sneeuwwitte rozen,
de morgen en nacht twee blauwe matrozen-
wij gaan terug naar 't Paradijs.'

Ik leef niet meer als ik u niet aanschouw,
Mijn denken is in leegte weggezonken.
'k Zie licht niet meer, maar ballen vuur en vonken
En dan duikt alles in een nacht van rouw.

Er is een luide suizing in mijn oor,
waar alle stemmen effen in vervloeien,
tot klanken, schoon als bloemen, open bloeien,
en met een schok is 't dat 'k u noemen hoor.

Dit is beminnens waanzin, zeer gevreesd,
wijl niemand uit haar weerloosheid geneest,
of van haar laten wil, dan om te sterven.

Daar is geen leven buiten uw verband.
Blindelings tast ik langs de wereldwand
en stoot mijzelf gelijk een vaas aan scherven.

Ik droeg nog kleine kleren, en ik lag
Lang-uit met moeder in de warme hei,
De wolken schoven ons voorbij
En moeder vroeg wat 'k in de wolken zag.

En ik riep: Scandinavië, en: eenden,
Daar gaat een dame, schapen met een herder -
De wond'ren werden woord en dreven verder,
Maar 'k zag dat moeder met een glimlach weende.

Toen kwam de tijd, dat 'k niet naar boven keek,
Ofschoon de hemel vol van wolken hing,
Ik greep niet naar de vlucht van 't vreemde ding
Dat met zijn schaduw langs mijn leven streek.

- Nu ligt mijn jongen naast mij in de heide
En wijst me wat hij in de wolken ziet,
Nu schrei ik zelf, en zie in het verschiet
De verre wolken waarom moeder schreide -

Ik verlang naar jou
als de verschroeide aarde
naar de eerste druppel dauw.
Zoals de grauwe avond
naar de eerste schitterster
verlang ik naar jou.

Mijn arme hart, het rikketikt
hunkerend naar jou!
Zoals de vogel, pasgestrikt
hunkert naar het woud,
het frisse, groene, vrije woud,
zo hunkert het naar jou!

Mijn ziel, zij dorst naar jou
zoals een vis, geworpen
in het hete zand, en in zijn nood,
dorst naar de eerste golf
die hem zal redden van de dood,
zo dorst mijn ziel naar jou!

Verleen mij een weerzien op deze aarde,
Een weergaloos weerzien met jou, doodverklaarde,
Want zonder jouw liefde kost ademen kracht.
Gedenk mij, kijk over je schouder en wacht!
Verleen mij een weerzien daarginds in het zuiden,
Waar wind de weerbarstige hellingen schuinde,
De zee ons met kleurige golven verwende,
Het hart ongelukkige liefde ontkende.
Herinner ons eerste geheime ontmoeten,
Toen mensen op straat ons onrussisch begroetten;
We zochten getweeën de stad te verlaten
Langs schamele huisjes, door bochtige straten.
De buurt was armoedig, had weinig te bieden,
Maar weet je nog dat op de vuilpiramiden
De flessen en blikjes als ware juwelen
Van prachtige dingen te mijmeren schenen?
Het pad liep omhoog naar het wolkengewemel...
Die kus, weet je nog, bracht ons tot in de hemel...
De datum vervaagde maar niet jouw gezicht,
Jij werd van die dag af mijn lucht en mijn licht.
Ach, konden de jaren zich derwaarts bewegen,
Dan kwamen wij tweeën elkander weer tegen...
Verleen mij een weerzien bij ons op de aarde,
Beschut door de warmte die jouw hart bewaarde.
We worden herenigd, verliefd als tevoren,
Zolang we nog zien en
Zolang we nog horen,
Zolang we nog leven.
Ik vraag je, ik smeek je dit ene te geven:
Verleen mij een weerzien, al is het voor even,
Te midden van volk op een herfstige kade.
Ik krijg haast geen adem en bid om genade.
Verleen mij een weerzien bij jouw lichte ogen
Desnoods op mijn sterfbed als hoop lijkt vervlogen.

Ik mis je

Ik mis je zoals nooit tevoren.
Hoewel: ik miste je altijd
als ik je niet kon zien of horen
ik miste je aanwezigheid.

Ook als je niets zei was je er,
en als je sliep was je nog bezig,
in mijn nabijheid, niet te ver:
ik kon je zien, je was aanwezig.

Maar nu je weg bent, uit het oog,
uit wat ik ruik, en uit mijn oren,
voel ik mij gaandeweg verloren.

Want het bestaan, als monoloog,
is een ontkleurde regenboog:
een leven zonder toebehoren.

Nico Scheepmaker

Ik moet hier weg, ik wil mij niet meer horen;
mijn stemgeluid weergalmt in elk geluid,
verzoening blijft wanneer ik zondig uit,
berouw komt geen vertrouweling ter ore.

Ik vind niets menselijks dat mij kon schoren
buiten mijzelf waar ik op niets meer stuit;
als zich tot slot mijn kerker niet ontsluit
ga ik in dit luchtledige verloren.

Je meent dat je de medemens omgeeft
en blijkt je tussen spiegels te bewegen,
in bittere vereenzaming, ontheemd.

Na zoveel sterven van mijzelf vervreemd
kom ik mij slechts in spiegelbeelden tegen,
beseffend dat ik nimmer heb geleefd.

Daarin zal ik je vertellen
met twee of drie gekozen woorden
over de geheimen van de zee.

Ik zal spreken over het leven dat ons maakt
tot verwaarloosden in de rok van de hemel,
verzadigd van het voelen
der onherstelbare tijd.

Met twee of drie nieuwe woorden
zul je plotseling leren
hoe de herinnering en het voorgevoel klinken.

Het is een moeilijke brief, jij weet dat.
Wacht slechts tot de lucht vruchten geeft,
tot stenen bloeien,
tot honingbeken samenvloeien in de oceaan
en wanneer de zon zijn licht werpt op de holen
van de nacht vanuit de hemel,
zal ik je schrijven bij de eerste zang van de vogel.

Elke toegang tot je hart
ben ik verloren.
Ik weet zelfs niet meer
waar je bent.
Maar waar je ook vertoeft
op onze aarde - wees gegroet!

Dat ik je haat verdiende
weet ik
en meer dan haat bezit je niet voor mij.
Maar waar je ook zult zijn
op onze aarde -
je bent in mij.

Ik naderde de afgrond
met mijn pijn
en jij gaf mij
de eerste stoot.
Maar toch, hoe laag en klein
ik ook mag zijn -
wees gegroet!

Van je voetstap mis ik
ieder spoor.
Als rook zo bitter ben ik
zonder jou.
Maar waar je ook zult zijn
op onze aarde -
je bent in mij.

Eén van de vaste rubrieken op Cedar Gallery is GEDICHTEN.
Dit onderdeel biedt zowel een podium voor aankomend talent, als voor dichters die reeds naam hebben gemaakt.
We nodigen vooral nieuwe en nog onbekende dichters uit om bijdragen in te zenden, die passen bij het thema Verlangen, verlies, heimwee.
U kunt uw bijdragen opsturen naar: cedars@live.nl
Gedichten over andere thema's vindt u HIER.
Vertaalde gedichten van Russische dichters staan bij de rubriek Rusland.
Verder is er een aparte rubriek haiku, tanka en senryū (Japan).

Cedar Gallery is een non-profit site. De gedichten worden enkel gepubliceerd voor educatieve doeleinden, om mensen te informeren of te vermaken en met goede bedoelingen.
Het copyright op de afzonderlijke gedichten berust uiteraard bij de desbetreffende dichter en/of hun rechtsopvolgers. Hetzelfde geldt voor vertaalde gedichten/vertalers. Veel van ons materiaal krijgen we via de mail aangeleverd. We kunnen de rechthebbenden dan ook niet altijd achterhalen.
Als iets niet conform de regels voor copyright gebeurt, stuur ons dan een bericht, zodat we het gedicht waarop dit betrekking heeft, zo spoedig mogelijk kunnen verwijderen. We garanderen dit binnen 100 uur te doen (afwezigheid vanwege vakantie of ziekte buiten beschouwing gelaten).

Cedar Gallery behoudt zich het recht voor na te gaan of de persoon die bezwaar aantekent daartoe gerechtigd is.